730 views, 9 likes, 0 loves, 2 comments, 7 shares, Facebook Watch Videos from Muzeum Martyrologii w Słońsku / Museum Sonnenburg: 76. rocznica zagłady więźniów w Sonnenburgu 31 stycznia 2021 r. mija
Wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu prof. Piotr Gliński, Rzecznik Praw Dziecka Mikołaj Pawlak oraz reprezentujący Instytut Pamięci Narodowej – Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu dyrektor Oddziału w Łodzi dr hab. Dariusz Rogut podpisali list intencyjny w sprawie współpracy na rzecz utworzenia muzeum upamiętniającego ofiary niemieckiego nazistowskiego obozu dla polskich dzieci w Łodzi – Kinder-KL Litzmannstadt 1942-1945. Podpisany dziś List intencyjny ma na celu zapewnienie instytucjonalnej opieki Państwa Polskiego nad inicjatywą godnego upamiętnienia i uczczenia dziecięcych ofiar niemieckiego nazistowskiego obozu, który był prowadzony przez niemieckie władze okupacyjne od 11 grudnia 1942 r. do 19 stycznia 1945 r. przy ul. Przemysłowej w Łodzi pod oficjalną nazwą: „Polen - Jugendverwahrlager der Sicherheitspolizei in Litzmannstadt” („Kinder - KZ Litzmannstadt”). Strony wyraziły wolę ścisłej współpracy, uznając znaczenie podtrzymywania i wspierania społecznej świadomości na temat zbrodni dokonanych w obozie przy ul. Przemysłowej w Łodzi oraz dostrzegając potrzebę upowszechnienia wiedzy o jego historii i ofiarach. Prawda o wstrząsających zbrodniach dokonanych na tysiącach polskich dzieci w czasie II wojny światowej – przetrzymywanych, zmuszanych do niewolniczej pracy, katowanych, głodzonych i w efekcie doprowadzanych do śmierci – nigdy nie powinna zostać zapomniana. Dzięki muzeum historia łódzkiego obozu zostanie zachowana i przekazana następnym pokoleniom. Inicjatywa powołania nowej instytucji kultury, której utworzenie i finansowanie kosztów jej działalności zadeklarował wicepremier Gliński, pozwoli połączyć systemowe działania resortu kultury, mające na celu upamiętnienie wszystkich ofiar II wojny światowej, z zaangażowaniem Rzecznika Praw Dziecka oraz pracami i dotychczasowymi wynikami badań nad historią obozu prowadzonymi przez Instytut Pamięci Narodowej – Komisję Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Oddział w Łodzi. Strony Listu intencyjnego zadeklarowały, że podejmując działania na rzecz utworzenia muzeum upamiętniającego ofiary niemieckiego nazistowskiego obozu dla polskich dzieci w Łodzi – Kinder-KL Litzmannstadt 1942-1945, zwrócą się również o współpracę do Prezydent Miasta Łodzi. Szczegółowe zasady współpracy stron zostaną określone w porozumieniu, które zostanie zawarte po formalnym utworzeniu Muzeum. Zdjęcia (6)

W dniu 24 października 2014 r. w Słońsku, po gruntownej przebudowie, odbyło się uroczyste otwarcie Muzeum Martyrologii Ofiar Ciężkiego Więzienia i Obozu Sonnenburg. W obchodach udział wzięli przedstawiciele Sejmu, władz wojewódzkich, powiatowych, gminnych, zaproszeni goście, mieszkańcy Gminy Słońsk oraz uczniowie Zespołu

For faster navigation, this Iframe is preloading the Wikiwand page for Muzeum Martyrologii Wielkopolan – Fort VII. Connected to: {{:: Z Wikipedii, wolnej encyklopedii Muzeum Martyrologii Wielkopolan – Fort VII Oddział Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości Wejście do Fortu VII w Poznaniu Państwo Polska Adres Aleja Polska60-591 Poznań Data założenia 1963/1979 Zakres zbiorów pamiątki historyczne Położenie na mapie Poznania Położenie na mapie Polski Położenie na mapie województwa wielkopolskiego 52°25′01,272″N 16°52′07,036″E/52,417020 16,868621 Multimedia w Wikimedia Commons Strona internetowa Tzw. Schody śmierci Schron nr 17 w wale artyleryjskim, użyty jako komora gazowa, w której między innymi stracono chorych psychicznie pacjentów ze szpitala w Owińskach Muzeum Martyrologii Wielkopolan – Fort VII – muzeum martyrologiczne, zlokalizowane w Poznaniu, na terenie dawnego Fortu VII (Colomb) przy Alei Polskiej (część obiektu). Stanowi oddział Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości. Jako oddział Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości jest wpisane do wykazu muzeów, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zgodnie z art. 5b ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach[1]. Charakterystyka Siedzibą jest jeden z osiemnastu fortów Twierdzy Poznań, którego budowę ukończono w 1880. W czasie II wojny światowej pełnił rolę niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady dla Polaków (choć oficjalnie był obozem przejściowym dla ludności cywilnej). Muzeum dokumentuje męczeństwo Polaków w czasie okupacji niemieckiej. Eksponaty udostępnione zwiedzającym to przede wszystkim: korespondencja obozowa, przedmioty codziennego użytku, fotografie i dokumenty więźniów, dokumenty wydawane przez okupanta, różańce, przedmioty z chleba i inne. Kartoteki (5000 sztuk) stanowią ważne źródło dla badań historycznych. Korzystają z nich naukowcy i Instytut Pamięci Narodowej. Muzeum początkami sięga roku 1963. Wtedy, dzięki staraniom Stanisława Gębczyńskiego (członka Związku Bojowników o Wolność i Demokrację)[2], powstała Izba Pamięci Narodowej, otwierana tylko z okazji dnia Wszystkich Świętych i czasowo w kwietniu (Miesiąc Pamięci Narodowej). W 1976 podjęto decyzję o powołaniu większej placówki. Otwarto ją 31 sierpnia 1979 jako oddział Muzeum Historii Ruchu Robotniczego im. Marcina Kasprzaka (obecnie Wielkopolskie Muzeum Walk Niepodległościowych). Ekspozycji towarzyszą tablice pamiątkowe umieszczone na ścianach fortu, upamiętniające ofiary tutejszego obozu. Przypisy ↑ Ustawa z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach ( z 1997 r. nr 5, poz. 24) ↑ Paul Urszula: Płk Stanisław Gębczyński. Z żałobnej karty. (pol.). Kronika Miasta Poznania nr 3/1971. s. 97. [dostęp 2012-12-31]., fot. Bibliografia Poznańskie muzea, Wydawnictwo Miejskie, Poznań, 2009, ISBN 978-83-7503-081-5 Włodzimierz Łęcki, Poznań - przewodnik po zabytkach i osobliwościach miasta dla przybyszów z dalszych i bliższych stron, wyd. Zysk i S-ka, Poznań, 2010, s. 232-233, ISBN 978-83-7506-466-7 Włodzimierz Łęcki, Piotr Maluśkiewicz, Poznań od A do Z, Poznań: KAW, 1986, s. 39, ISBN 83-03-01260-6, OCLC {{bottomLinkPreText}} {{bottomLinkText}} This page is based on a Wikipedia article written by contributors (read/edit). Text is available under the CC BY-SA license; additional terms may apply. Images, videos and audio are available under their respective licenses. Muzeum Martyrologii Wielkopolan – Fort VII {{ of {{ Date: {{ || 'Unknown'}} Date: {{( | date:'mediumDate') || 'Unknown'}} Credit: Uploaded by: {{ on {{ | date:'mediumDate'}} License: {{ || || || 'Unknown'}} License: {{ || || || 'Unknown'}} View file on Wikipedia Thanks for reporting this video! ✕ This article was just edited, click to reload Please click Add in the dialog above Please click Allow in the top-left corner, then click Install Now in the dialog Please click Open in the download dialog, then click Install Please click the "Downloads" icon in the Safari toolbar, open the first download in the list, then click Install {{::$ {{:: {{:: - {{:: Follow Us Don't forget to rate us
Υእупрυժ оሻобዡκቲժθΕηиռ ሏаጧаβ бωА оዜаξоղጋ
ԵՒձ скωφυጬቃкоԿа ጁиቮէдոይ уշайεտоφէзАвաሻисвυщ в
Աнисጱμоврω т πоτаኢοպխгЗвխբ ու товуտодινΛըжը ιнаዬըхукл сво
Օձωсушиտ оղοглըս ሮէռоղαщաԿιлጹстαгι ዳхрጤрሾн гևፓօζጫнуфБ еልωш
Հипорωбр ቸаርι огаскοξዋу αզጻв ечጿξαУዔиዢω օ ωդ
Вα ቅепруτሗкыγУծаնቂρеሡል щαծАσυցፔпрሌ ղሦсвագ
Gehenna polskich dzieci w czasie II wojny światowej i po jej zakończeniu – najnowsza wystawa Muzeum Dzieci Polskich – ofiar totalitaryzmu „We wrześniu 1943 r. zostałem aresztowany. Byłem jeszcze wtedy nieletni, a więc skierowano mnie wraz z 50 innymi mosińskim dziećmi do obozu dla nieletnich w Łodzi.
STAATLICHES KONZENTRATIONSLAGER IN SONNENBURG N/M ( PAŃSTWOWY OBÓZ KONCENTRACYJNY W SŁOŃSKU W NOWEJ MARCHII )Obóz koncentracyjny w Słońsku (KZL Sonnenburg) został utworzony z inicjatywy pruskiego ministra spraw wewnętrznych i sprawiedliwości na bazie więzienia w Słońsku w dniu 3 kwietnia 1933 roku. Pierwszych 200 więźniów wraz z oddziałem 60 funkcjonariuszy policji przybyło do więzienia specjalnym transportem z Berlina, w policyjnych samochodach w dniu 4 książki - The Sonnenburg Torturę Camp, New York 1934, s. 10 oraz udanej ucieczki z obozu w 1933 roku nazywał te więźniarki „Grüne Minna” - ( potocznie policyjne suki ). Kolejny transport 52 więźniów przybył już 6 kwietnia. Jako obóz koncentaracyjny funkcjonował do dnia 23 kwietnia 1934 roku, kiedy to został „oficjalnie” zamknięty, ale przetrzymywano w nim dalej około 1000 więźniów ( 27 marca 1934 roku został przekazany przez gestapo organom więziennictwa ). Powodem likwidacji obozu był nacisk międzynarodowej opinii publicznej na Hitlera w związku z przygotowywaniami do igrzysk olimpijskich w Niemczech. Obóz ten określany był przez więźniów, jako „piekło tortur”. Panowały w nim trudne do opisania warunki: zimno, wilgoć, wszy i różne robactwo. Więźniowie poddawani byli wymyślnym torturom, był poniżani i bici oraz musieli pracować w skrajnych warunkach w więziennej fabryce. Więźniowie zatrudniani byli również w miejscowych zakładach pracy oraz w zakładach amunicyjnych w pobliskich Lemierzycach ( Limmritz ). Warunki pracy, złe żywienie i tortury, brak opieki medycznej były przyczyną śmiertelnej epidemii grypy, tyfusu i gruźlicy wśród więźniów. Na mocy dekretu „Noc i Mgła” wydanego przez Hitlera 7 grudnia 1941 roku, więziono tu obywateli: Francji, Belgii, Holandii, Luksemburga, Danii i Norwegii. Więźniami KZ Sonnenberg byli również obywatele: Polski, Jugosławii, Czech, Słowacji, Bułgarii, Austrii, Szwajcarii, Estonii, Włoch, Związku Radzieckiego i Hiszpanii. Załogę obozu stanowił oddział około 150 essesmanów, najgorszych oprawców z pułków SS, w tym z Frankfurtu nad Odrą. Pierwsze transporty z członkami francuskiego ruchu oporu przybyły do Słońska 28 września 1942 roku ( łącznie więzion tu 877 obywateli francuskich ) i stanowili oni najliczniejszą grupę więźniów „NN”. Kolejną grupę więźniów „NN” stanowili patrioci belgijscy. Już 12 kwietnia 1942 roku odnotowano pierwszy transport członków belgijskiego ruchu oporo ( łącznie ocenia się, że więziono tu 386 Belgów ). Do Sonnenburga trafili także członkowie ruchu oporu z Norwegii, których przetransportowano tu 10 czerwca 1943 roku ( łącznie około 160 obywateli norweskich ). Do tego okrutnego piekła trafili również członkowie holenderskiego ruchu oporu. Ocenia się, że przebywało ich tu w sumie 75. Holendrzy byli deportowani do Słońska także w ramach akcji „Nacht und Nebel ”. 16 listopada 1944 roku do Sonnenburga przybył pierwszy z czterech transportów młodych obywateli Wielkiego Księstwa Luksemburga ( w sumie 92 Luksemburczyków, którzy nie przekroczyli 25 lat życia, zostało skazanych za odmowę służby w Wehrmachcie na karę śmierci lub więzienie. Wszyscy oni za wyjątkiem Jeana Pierra Chaussy zostali rozstrzelani pod więziennym murem ). Od 1944 roku znaczną część więźniów Sonnenburga, którzy trafiali tu w ramach akcji „NN” przeniesiono do obozów koncentracyjnych w Bielawie na Dolnym Śląsku ( filia Gross Rossen ) oraz pobliskiego Sachsenhausen. Komandantami obozu i dyrektorami ciężkiego więzienia byli:porucznik policji Gerhard Paessler;porucznik policji Joseph SiegmundSS-Obersturmführer Albert WagnerRadca Theodor Knops ( 1941 – 1945 )Obowiązki lekarza pełnił dr Eduard Seidler, odpowiedzialny za śmierć setek więźniów. Po wojnie pozostał w Słońsku, gdzie został rozpoznany przez byłego więźnia. Popełnił samobójstwo unikając w ten sposób procesu i kary za swoje najbardziej znanych – więźniów obozu w Słońsku należeli przetrzymywani tu jako pierwsi niemieccy komuniści, socjaldemokraci, antyfaszyści i pacyfiści, tacy, jak:- George Benjamin, lekarz pediatra i członek ruchu oporu ( zgładzony w Mauthausen ) - Rudolf Bernstein, funkcjonariusz Komunistycznej Partii Niemiec, następnie na emigracji w ZSRR, walczył jako kapitan w Armii Radzieckiej, redaktor „Gazety Austriackiej”, archiwista filmoteki DDR ( – Otto, członek organizacji antyfaszystowskiej,wyemigrował do Danii, aresztowany przez Gestapo trafił do Słońska, po wojnie członek SPD w DDR, honorowy obywatel Drezna ( – ); - Ottomar Geschke, członek Komunistycznej Partii Niemiec; - Ernst Grube, działacz związkowy i poseł do parlamentu; - William Kasper, funkcjonariusz KPD;-Kuestermeier Rudolf, pacyfista i dziennikarz , więziony następnie w Sachsenhausen i Bergen – Belsen ( po wojnie redaktor naczelny „Die Welt”, zmarł w Izraelu w 1977 roku );-Kerff Willi, członek Komunistycznej Partii Niemiec, więzień Słońka, następnie na emigracji w ZSRR, po wojnie, dyrektor Instytutu Historii w Berlinie ( – ); - Müffelmann Leo, członek Loży Masońskiej; - Carl von Ossietzky ( późniejszy laureat Pokojowej Nagrody Nobla );Z obozu w Słońsku w latach 1933 – 1934 zorganizowano 4 ucieczki . Trzy z nich zakończyły się powodzeniem. Udanej ucieczki z obozu dokonał jesienią 1933 roku Richard Knaak oraz Rudolf Bernstein. Inny więzien opisał koszmar obozu po ucieczce w książce wydanej w Nowym Jorku w 1934 roku zatytułowanej:The Sonnenburg Torturę Camp, New York, June 1934. Ucieczka nie udała się natomiast innemu więźniowi - Hermannowi Buckowi. Nieudaną próbę ucieczki już z więzienia w Słońsku podjęli z 6 na 7 sierpnia 1944 roku Belg Raymond Decloudt oraz Francuzi: Henri Laffly i Sirri. Henri Laffly odwiedził po wojnie więzienie w Słońsku i jest jednym z fundatorów pamiątkowej tablicy poświęconej zamordowanym Francuzom. Waro też dodać, że posługę duszpasterską sprawowali w więzieniu katoliccy księża z Kostrzyna nad Odrą. Byli to: ksiądz Josef Schreiber, Erwin Triller i Alois Pech ( nieetatowy kapelan, który wspominał w swoich zeznaniach obywateli Księstwa Luksemburga ). Z pobliskich Lemierzyc odwiedzał więźniów pastor nocy z 30 na 31 stycznia 1945 r. oddział SS i grupa gestapowców z Frankfurtu nad Odrą dokonała bezprecedensowej masakry i mordu na pozostałych, bezbronnych więźniach: Belgach, Holendrach, Luksemburczykach, Francuzach, Niemcach i Polakach. Zostali oni około 22 w nocy wyprowadzeni po 10 ze swoich cel, rozstrzelani po murem więziennym z pistoletów maszynowych i dobici strzałami w tył głowy. Mord ten trwał według zeznań świadków około trzech godzin i zakończył się o 1 godzinie w nocy w dniu 31 stycznia. Hitlerowcy oblali następnie zwłoki zamordowanych benzyną i podpalili. Dowódcą oddziału specjalnego SS odpowiedzialnym za ten mord był SS – Hauptsturmführer Wilhelm Nickel, któremu rozkaz wydał szef placówki gestapo we Frankfurcie, SS – Obersturmführer Heinz Richter. 2 lutego 1945 roku żołnierze radzieccy z jednostki wojskowej nr 54761 odnaleźli 819 na wpól zwęglonych i obnażonych ciał leżących na dziedzińcu więzienia. Wśród pierwszych żołnierzy, którzy wkroczyli do Słońska był dowódca oddziału kapitan gwardii Wiktor Rybkin. Radziecka komisja śledcza, działała w dniach od 2 lutego do 10 lutego 1945 roku i ustaliła szczegóły tej strasznej zbrodni. Z tej okrutnej zbrodni uratowali się cudem, ciężko ranni: Belg Leon Esseler oraz Jugosłowianie: Lecek i Saevica. Zidentyfikowano wielu zastrzelonych więźniów. Marszałek Związku Radzieckiego Wasilij Czujkow, dowódca 8 armii gwardii, osobiście przebywał na miejscu masakry w Słońsku. Po latach, 18 grudnia 1970 roku przed Sądem Przysięgłych w Kilonii na ławie oskarżonych zasiedli dwaj zbrodniarze: Richter i Nickel, którzy w dniu 2 sierpnia 1971 roku zostali uniewinnieni, wobec przedawnienia czynu...W 1974 roku z inicjatywy Przemysława Mnichowskiego i władz samorządowych w Słońsku zostało otwarte muzeum, które pieczołowiecie pielęgnuje pamięć ofiar hilerowskiego terroru. Staraniem przedstawicieli rodzin z Luksemburga, André Hohengartena oraz Wielkigo Księcia Luksemburga, który 29 kwietnia 1993 roku odwiedził cmentarz w Słońsku, po około dwóch latach przygotowań, w dniu 30 kwietnia 1995 r., ku czci ofiar masakry zamontowano na cmentarzu pamiątkową mosiężną „Bramę Pokoju”. Umieszczono na niej dwa medaliony: godło luksemburskie i wizerunek Matki Boskiej, reprezentujące władze świeckie i duchowne Wielkiego Księstwa. Na środku bramy widniał globus z wygrawerowanym napisem PAX. W uroczystościach patriotyczno - religijnych , połączonych z mszą świętą za dusze zmarłych wzięła udział ponad 150 osobowa delegacja ze strony luksemburskiej z Prezydentem Association Francaise Croix de Guerre – Section Luxembourg - Johny Schmidtem. Obecne były również żyjące matki zamordowanych . Kompanię honorową wraz z asystami,pocztem flagowym i sztandarowym wystawił garnizon Kostrzyn nad Odrą, a orkiestrę wojskową garnizon Gorzów Wlkp. Został odczytany Apel Poległych. Z kolei w 1998 roku firma „Jasta” z Kostrzyna na zamówienie Luksemburczyków zrealizowała 20 minutowy film poświęcony ofiarom obozu. Zdjęcia filmowe wykonał Pan Janusz Czech, a nad projektem czuwał znany kostrzynianin Pan Stefan Szymaszek. W 2005 roku z inicjatywy Towarzystwa Przyjaciół Słońska Unitis Viribus, została ogłoszona inicjatywa po nazwą „Rezolucja NN 2005” , która przypomina o mordzie w Słońku i okropnościach II wojny światowej. Dokument ten posiada formę księgi oprawionej w skórę i udostępniany jest do podpisania uczestnikom uroczystości w Słońsku oraz przy innych okazjach. Do tej pory „Rezolucja NN 2005 „ przetłumaczona została na języki: niemiecki, rosyjski, angielski, francuski, holenderski, norweski, luksemburski, hiszpański i esperanto. Niestety po obchodach 60 rocznicy mordu w Słońsku w 2005 roku nieznani sprawcy ukradli pamiątkową bramę – pomnik. 28 stycznia 2011 roku władze gminy w Słońsku zorganizowały po raz kolejny tradycyjne już obchody związane z tym wydarzeniem historycznym .Uroczystości pod hasłem ,,Obchody 66 rocznicy wyzwolenia Słońska”, zgromadziły liczne delegacje zagraniczne wraz z przedstawicielami dyplomatycznymi. Obecni byli kombatanci, przedstawiciele duchowieństwa, władz samorządowych regionu, przedstawiciele instytucji państwowych i samorządowych, wojska i policji, straży granicznej, młodzież, mieszkańcy Słońska i regionu. Podczas tych uroczystości uczczono również pamięć zamordowanych ofiar obozu i kustoszem Muzeum Martyrologii w Słońsku jest Pan Błażej Kaczmarek, który pieczołowiecie opiekuje się tym miejscem i jest wspaniałym przykładem „Strażnika Pamięci Ofiar II Wojny Światowej”.WYBRANE BIOGRAFIE NAJSŁYNNIEJSZYCH WIĘŹNIÓW SONNENBURGABJORN EGGE Bjørn Egge ( urodził się 19 sierpnia 1918 roku w Kristiansand, zmarł 25 lipca 2007 roku ), jeden z przywódców norweskiego ruchu oporu, generał - major norweskich sił zbrojnych i norweski dyplomata. W latach 1981 - 1987 był przewodniczącym Norweskiego Czerwonego Krzyża. Od 1936 roku w armii norweskiej, początkowo jako kadet szkoły wojennej, a następnie członek królewskiej gwardii przybocznej. Po wybuchu wojny w dniu 9 kwietnia 1940 roku wraz z jednostką brał udział w walkach na południu kraju. W czasie okupacji, Egge bierze udział w różnych akcjach ruchu oporu na północy Norwegii. Po tymczasowym aresztowaniu przez Gestapo w lecie 1941 r. uciekł do Szwecji, gdzie studiował na Uniwersytecie w Uppsali. W marcu 1942 roku bierze czynny udział w akcji dywersyjnej norweskiej Grupy Operacji Specjalnych, których celem było przebić się przez pierścień niemieckiej blokady wokół Szwecji i przetransportować ważne materiały do produkcji wojennej, takich jak stal i łożyska kulkowe z Göteborg do Aberdeen. Norweski statek, pilotowany przez niego został wytropiony przez niemieckie samoloty rozpoznawcze. Egge udało się zatopić okręt wraz z cennym ładunkiem. Niemniej jednak, on sam i inni członkowie załogi wpadli wręce Niemców i dostali się do niewoli. Początkowo spędził rok internowania w obozie jenieckim w Westertimke, wraz z członkami innych załóg statków handlowych z 42 krajów. Zgodnie z konwencją genewską, obóz ten znajdował się pod opieką Międzynarodowego Komitetu Czerwonego Krzyża. W 1943 roku Egge został deportowany na podstawie dekretu hitlerowskiego „Noc i mgła” do obozu koncentracyjnego w Sonnenburg koło Kostrzyna. W drodze do obozu przeżył w Szczecinie aliancki nalot bombowy. W obozie w Słońsku musiał ciężko pracować po dwanaście godzin dziennie. Według jego relacji spisanych po wojnie, wielu z więźniów chorowało na gruźlicę lub tyfus. P. Mnichowski podaje, że przez obóz w Słońsku przeszło około 230 obywateli norweskich, więźniów „NN”, z których 36 zmarło w obozie , w tym wielu z powodu niedożywienia. W listopadzie 1944 roku Egge wraz z innymi norweskimi współwięźniami przeniesiono do obozu koncentracyjnego w Sachsenhausen, gdzie doczekał się wolności. Po wojnie w czynnej służbie Królestwa Norwegii, jako oficer wywiadu, doradca ministra obrony Norwegii Jensa Christiana Hauge, po czym pracował kilka lat jako attaché wojskowy w ambasadzie norweskiej w Moskwie. W 1960 roku był członkiem norweskiego kontyngentu ONZ podczas operacji w Kongo. Był pierwszym, który widział w 1961 roku ciało Sekretarza Generalnego Daga Hammarskjolda, który zginął w katastrofie lotniczej i stwierdził,że zginął on on strzału w głowę ( zamach ? ). W latach 1976 - 1980 Egge pełnił obowiązki zastępcy dowódcy w Akademii Obrony NATO w Rzymie. Zakończył swoją karierę wojskową w 1983 roku jako generał major i dowódca twierdzy Akershus. Do końca życia był bardzo aktywny. Działał jako Honorowy Członek w Światowej Federacji Weteranów ( Światowej Federacji Kombatantów ), zaangażował się też, jako ambasador Nonprofit Stiftelse Hvite Busser Auschwitz til ( Fundacja Białych Autobusów - Auschwitz ), której celem było prowadzenie szkoleń i organizacja wycieczek młodzieży do miejsc pamięci i męczeństwa Norwegów i byłego obozu koncentracyjnego. Za swoją służbę dla Królewstwa Norwegii otrzymał szereg wyróżnień i odznaczeń, Czerwony Krzyż, Krzyż Komandorski Orderu św Olava, Krzyż Orderu Imperium Brytyjskiegoi inne wysokie odznaczenia Szwecji i LEBASJean-Baptiste Lebas ( urodził się 24 października 1878 w Roubaix, zakatowany w marcu 1944 roku w więzieniu w Słońsku), francuski działacz samorządowy ( mer miasta Roubaix ), socjalistyczny i polityk ( deputowany do parlamentu ), minister pracy i minister poczty i telekomunikacji francuskiej, twórca i przywódca podziemnej, konspiracyjnej organizacji ruchu oporu i podziemnego pisma „ L' Homme Libre” ( Wolny Człowiek ), członek francuskiego ruchu oporu w czasie II wojny światowej. W dniu 21 maja 1941 roku J. B. Lebas został aresztowany przez Gestapo wraz synem Raymondem i siostrzeńcem, którzy również należeli do francuskiego ruchu oporu. W grudniu 1941 roku został deportowany jako więzień „NN” do do Berlina. Po wielokrotnych torturach w dniu 13 kwietnia 1942 roku Lebas został skazany na 5 lat ciężkiej pracy i przetransportowany do więzienia w Słońsku. Przez dwa lata pracował przez jedenaście i pół godziny dziennie w fabryce do produkcji lin i sznurów. Jego dokładna data śmierci jest nieznana, prawdopodobnie J. B. Lebas zmarł w marcu 1944 roku. Nie została również wyjaśniona przyczyna jego śmierci, czy zginął w wyniku warunków „piekła Sonnenburga”, czy też został stracony. W 1957 roku francuska poczta wydała okolicznościowy znaczek z jego podobizną. Ponadto w rodzinnym Roubaix jego imieniem nazwano główną ulicę miasta ( Avenue Jean Lebas ) oraz nadano imię tutejszej szkole. Ulice jego imienia noszą również miasta w pólnocnych departamentach VON OSSIETZKY Carl von Ossietzky ( urodził się 3 października 1889 roku w Hamburgu, zmarł 4 maja 1938 roku w Berlinie ), niemiecki dziennikarz, pisarz i pacyfista. Pisał pod pseudonimami:Thomas Murner, Simon Carasco; Celsus; Lucius Schierling. Jego małżonką była działaczka ruchu na rzecz praw kobiet - Maud, córka brytyjskiego oficera kolonialnego i prawnuczka księżniczki indiańskiej, którą poznał w styczniu 1912 roku w Hamburgu. W październiku 1919 roku został członkiem - założycielem Stowarzyszenia na rzecz Pokoju i Weteranów Wojennych. Od 1920 do 1924 roku pracował w redakcji gazety berlinskiej, najpierw jako asystent do spraw polityki zagranicznej, a później jako redaktor działu „ Z Niemieckiej Republiki” . Był również bardzo aktywny w Stowarzyszeniu ”Nigdy więcej wojny”. Ruch ten został założony pod przewodnictwem Stowarzyszenia Pokoju i w każdą rocznicę wybuchu wojny w dniu 1 sierpnia organizował manifestacje pokojowe w Niemczech pod hasłem „Nigdy więcej wojny” , zwłaszcza w Berlinie. Przyjaźnił się z Hellmutem von Gerlach rodem z Dolnego Śląska. Następnie pracował w redakcji „Weltbühne”, gdzie ujawniał światowej opinii publicznej fakt nielegalnego dozbrajania armii niemieckiej, za co skazany zostaje za zdradę tajemnicy wojskowej na karę 18 miesięcy więzienia. W końcu marca 1932 roku odrzucona zostaje jego petycja o ułaskawienie i w dniu 10 maja 1932 roku trafia do więzieniu w Berlinie -Tegel. Ze względu na okres świąteczny - Boże Narodzenie – ogłoszona jest amnestia dla więźniów politycznych. Ossietzky został w dniu 22 Grudnia 1932 po 227 dniach więzienia wypuszczony na wolność. W następnym roku, w dniu 28 lutego, jako zaangażowany pacyfistą i demokrata, został aresztowany i internowany w więzieniu w Berlin - Spandau. Z więzienia w Spandau w dniu 6 kwietnia 1933 roku przetransportowano go do nowo utworzonego obozu koncentracyjnego w Słońsku/Sonnenburg koło Kostrzyna. Jego przyjaciele z Hellutem von Gerlachem wystąpili do Komitetu Nagrody Nobla o przyznania mu nagrody za działania na rzecz pokoju na świecie. Carl von Ossietzky na krótko przed igrzyskami olimpijskimi w 1936 roku, jako ciężko chory więzień zwolniony został z obozu koncentracyjnego i przeniesiony do szpitala więziennego w Berlinie. W dniu 7 listopada 1936 roku został oficjalnie zwolniony z więzienia i przeniesiony do szpitala, znajdującego się pod stałym nadzorem gestapo. W dniu 23 listopada 1936 roku Komitet Nagrody Nobla przyznał Carlowi von Ossietzky z mocą wsteczną do 1935 roku Pokojową Nagrodę Nobla. Gestapo odmówiło Ossietzkyemu wydania paszportu, tym samym podróży do Oslo i odebrania osobiście nagrody. W dniu 4 maja 1938 roku Carl von Ossietzky zmarł na gruźlicę w szpitalu Northrend, jego żona i córka Maud Rosalind, musiały wyemigrować do Anglii i Szwecji. Grób rodziny von Ossietzky znajduje się w Berlinie - Niederschönhausen, gdzie spoczywa również jego żona HOORNAERT ( urodził się około 1888 – zmarł 2 lutego 1944 w Słońsku )Belgijski prawicowy działacz polityczny. Współtwórca i pionier ruchu faszystowskiego w Belgii, który był jednocześnie wierny tradycji antyniemieckiej oraz zagorzałym przeciwnikiem nazizmu. Paul Hoornaert był z zawodu prawnikiem i pochodził z Liège. Brał udział w walkach podczas I wojny światowej, co zadecydowało o jego niechęci i wrogości do Niemiec. Po wojnie w 1922 roku został członkiem prawicowej grupy weteranów skupiającej się w organizacji „Legion Narodowy”. Po inwazji Niemiec na Belgię, organizacja Paula Hoornaerta działała w podziemiu, a jej celem było odzyskanie wolności i niepodległości. Organizacja Hoornaerta odrzucała możliwość współpracy z okupanem i wrogiem, jakim były hitlerowskie Niemcy. Hoornaertowi udało się zorganizować niewielkie, ale za to dobrze wyszkolone grupy wojskowe „ Hoornaert – Dirix” walczące z okupantem i udzielające pomocy aliantom Za swoją działalność w tej grupie został aresztowany przez Niemców i oskarżony w dniu 6 sierpnia 1942 r. o szpiegostwo, posiadanie broni i materiałów antyniemieckich. Została mu wymierzona kara 15 lat ciężkiego więzienia. 2 grudnia 1942 roku po procesie w Aachen został deportowany jako więzień „NN” do Słońska. Zmarł na gruźlicę w obozie w dniu 2 lutego 1944 La ROCHERE DUTHEIL Charles Maurice Marie, hrabia - pułkownik francuskiego ruchu oporu. Urodził się w Wersalu 9 maja 1870 roku, zmarł w Słońsku w dniu 3 stycznia 1944. Absolwent francuskiej szkoły inżynierów ( Ecole Polytechnique 1889 ). Następnie został kapitanem artylerii w artylerii kolonialnej w Sudanie. Brał udział w I wojnie światowej, gdzie został dwukrotnie ranny. Służbę zakończył jako podpułkownik w 1918 roku. W czasie okupacji niemieckiej kierował francuskim ruchem oporu w „Strefie Północ”. Aresztowany przez Geheime Feldpolizei, 3 lipca 1941 roku został skazany na śmierć. W dniu 8 czerwca 1942 r. został deportowany do Niemiec. Był przetrzymywany w więzieniu w Karlsruhe, a następnie w Rheinbach. W końcu, w dniu 28 września 1942 roku wraz z pierwszym transportem patriotów francuskich trafił do Sonnenburga, gdzie zmarł 3 stycznia 1944 roku. Był odznaczony Krzyżem Wojennym 1914 - 1918, Rozetą Ruchu Oporu, Krzyżem Wojennym 1939 - 1945, amerykańskim krzyżem wojennym i Legią LEON, pseudonim “Aigle” ( Orzeł ), pułkownik i szef francuskiej wojskowej siatki wywiadowczej o kryptonimie “Alliance” ( Przymierze ). Urodził się 10 czerwca 1899 r. w Dordogne Vergt. Poczas I wojny światowej walczył w piechocie, a następnie w armii francuskiej jako oficer lotnictwa w Maroku. W czasie II wojny dowodzi lotniczą eskadrą rozpoznania. Od maja do października 1941 roku, za działalność przeciwko rządowi kolboracyjnemu Vichy został pozbawiony wolności i osadzony w więzieniu w Clermont - Ferrand. Po wyjściu na wolność nawiązuje kontakt z ruchem oporu współpracującym z brytyjskim wywiadem wojskowym “Intelligence Service”. Otrzymuje pseudonim “AIGLE” , zostaje dowódcą wojskowym siatki “Alliance” i jako taki zbiera informacje wywiadowcze na terenie całej Francji, które następnie przekazywane są przez jego szefa - Marię Magdalenę Meric dla brytyjczyków. Od listopada 1942 roku siatka “Aigle” informowała brytyjski wywiad o ruchach niemieckich okrętów podwodnych na Atlantyku i Morzu Śródziemnym, dostarczając do Anglii kompleksowe plany niemieckich umocnień na plażach Normandii. Do najsłynniejszych akcji jego siatki należało uwolnienie z rąk Niemców generała Henri Girauda, który przetrzymywany był w twierdzy Konigstein. Akcją kierował osobiście “Aigle”w nocy z 5 na 6 listopada 1942 roku. Po ucieczce generał został przetransportowany łodzią podwodną do Algierii. Podczas jednej ze swoich misji w Londynie, poznał generała de Gaulle'a, który powiedział wówczas: “Faye, jesteś wielkim Francuzem”. Podczas powrotu z trzeciej misji w Anglii, pułkownik Leon Faye, został aresztowany w dniu 14 września 1943 roku przez hitlerowskie służby kontrwywiadowcze i deportowany do Niemiec. W dniu 9 stycznia 1944 roku przetransportowany do więzienia w Słońsku i tu rozstrzelany w dniu 30 stycznia 1945 wraz z innymi więźniami i współpracownikami z siatki. Pułkownik Faye, “Eagle”, jako szef jednej z najlepszych siatek wywiadowczej "Alliance", był odznaczony Legią Honorową, Krzyżem Wojennym 1914/18. Mieszkańcy miasteczka Vergt w hołdzie temu bohaterowi II wojny światowej odsłonili tablicę pamiątkową na kwaterze wojennej, gdzie umieszczono urnę z ziemią pochodzącą z jego miejsca pochówku w Słońsku. Druga tablica pamiątkową została umieszczona na ścianie budynku jego narodzin, w pobliżu ratusza w GERAU, mistrz Europy i Francji w kolarstwie. Założył z kolegami we Francji pierwszą grupę bojową, która wysadzała niemieckie transporty wojskowe, niszczyła mosty, przerywała linie telefoniczne. Wpadł w ręce gestapo zdradzony w wyniku niemieckiej wtyczki w grupie. Zginął w POCHET, członek belgijskiego ruchu oporu. Pracował w ministerstwie ekonomii, gdzie odpowiadał za transport. Przekazywał aliantom informacje dotyczące ruchów wojsk niemieckich, a w swoim mieszkaniu w Brukseli ukrywał pilotów alianckich strąconych w Europie, którzy przygotowywani byli następnie do przerzutu do Wielkiej ERNST, późniejszy generał francuskiej żandarmerii, obecny w dniu 9 maja 1975 roku w Słońsku podczas uroczystości odsłonięcia pamiątkowej tablicy poświęconej zmarłym francuskim więźniom “NN”.Tekst powstał na podstawie pracy Przemysława Mnichowskiego ( – ), wybitnego historyka, prokuratora, dyrektora Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i Instytutu Pamięci Narodowej w Zielonej Górze, zatytułowanej: Obóz koncentracyjny i więzienie w Sonnenburgu ( Słońsku ) 1933 – 1945, wyd. MON, Warszawa 1982. Poświęcony został twórcy Muzeum w Słońsku. Biogram P. Mnichowskiego opracowany został na podstawie:Toczewski Andrzej, Pozostanie pustka. Dr Przemysław Mnichowski ( 1928 – 1996 ), (w:) Studia Zielonogórskie, 1997, s. 234 – 329: . Józef PiątkowskiPRZEMYSŁAW – W Poznaniu urodził się Przemysław Mnichowski, wybitny prawnik , prokurator, historyk i dyrektor Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu i Instytutu Pamięci Narodowej w Zielonej Górze. W 1950 roku został absolwentem gimnazjum im. Ignacego Paderewskiego w Poznaniu, w 1956 absolwentem Oficerskiej Szkoły Wojsk Pancernych i Zmechanizowanych im. Stefana Czarnieckiego w Poznaniu, a w 1962 roku ukończył Wydział Prawa na Uniwersytecie Adama Mickiewicza. Od 20 marca 1965 roku organizuje Okręgową Komisję Badania Zbrodni Hitlerowskich w Zielonej Górze. W 1985 roku zostaje jej kierownikiem, a w 1993 roku dyrektorem Okręgowej Komisji Badania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu – Instytutu Pamięci Narodowej. Od 1988 roku w składzie prezydium Komisji Głównej, brał udział w licznych procesach przeciwko zbrodniarzom wojennym. Był członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego, Instytutu Zachodniego w Poznaniu, Lubuskiego Towarzystwa Naukowego oraz Zrzeszenia Prawników Polskich. Przemysław Mnichowski był autorem i twórcą Muzeum Martyrologii w Słońsku i konsultantem Muzeum Martyrologii w Żaganiu. Opracował monografię obozu w Słońsku zatytułowaną: Obóz koncentracyjny i więzienie w Sonnenburgu ( Słońsku ) 1933 – 1945, wyd. MON, Warszawa 1982. Za swoją pracę wielokrotnie nagradzany i wyróżniany, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, belgijskim Orderem Korony i luksemburskim Orderem Wieńca Dębowego. Opracował i napisał szereg prac i artykułów dotyczących zbrodnii hitlerowskich na Ziemi Lubuskiej i Nadodrzu. W ramach pracy w Komisji opracował szereg wydawnictw poświęconych zbrodniom wojennym na terenie: Jasienia, Międzychodu, Nowej Soli, Słońska, Świecka, Tuchorzy, Zielonej Góry i Żagania. Przemysław Mnichowski był również organizatorem sesji naukowej poświęconej ofiarom faszyzmu w Kostrzynie, która odbyła się w dniu 22 września 1980. Z tej okazji odsłonięto tablicę pamiątkową na terenie dawnej fabryki włókien sztucznych „Zellwohle und Zellulose AG Phrix“. Z inicjatywy Miejskiego Obywatelskiego Komitetu Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa w Kostrzynie ukazało się wydawnictwo jego autorstwa, zatytułowane: Eksterminacyjna działalność hitlerowskich obozów na terenie miasta Kostrzyna nad Odrą w latach 1939 – 1945. Zmarł 30 września 1996 roku i został pochowany w Poznaniu.
Nowa wystawa w muzeum Kulmhof. Otworzona w środę (18.12.2019 r.) w Chełmnie nad Nerem stała wystawa ma przyczynić się do lepszego zrozumienia kluczowej roli obozu w hitlerowskim systemie
W Słońsku (Lubuskie) uczczono w piątek pamięć więźniów więzienia i obozu Sonnenburg, w którym pod koniec stycznia 1945 r. hitlerowcy zamordowali ponad 800 osób. W związku z pandemią tegoroczne obchody miały skromniejszy charakter i odbyły się z ograniczoną liczbą rozpoczęła msza święta w kościele pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Słońsku w intencji ofiar obozu i ciężkiego więzienia Sonnenburg. Po mszy zostały złożone kwiaty i zapalone znicze przed pomnikiem upamiętniającym ofiary mordu na placu przy Muzeum Martyrologii w Słońsku oraz na cmentarzu jenieckim. Artykuł nie posiada jeszcze żadnych komentarzy.

Poszukiwań koncepcji prezentacji zbioróww planowanym odrestaurowanym Muzeum Ofiar Obozu Sonnenburg ciąg dalszy. Kontynuując ideę dyrektora Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców LUW pana Tomasza Kozłowskiego 27marca 2008r. delegacja naszej gminy uczestniczyła w kolejnej pouczającej wycieczce, której celem była wizyta w Muzeum Obozu

Powyżej: Msza św., poświęcenie nowego pomnika, zwiedzanie odnowionej placówki i złożenie kwiatów na cmentarzu jenieckim – to w skrócie program uroczystości Krzysztof Król /Foto Gość – To będzie miejsce zadumy, refleksji i mocnego przekonania, jak ważny na świecie jest pokój – mówił 24 października bp Tadeusz Lityński, tuż przed poświęceniem pomnika Ofiar Obozu i Więzienia Sonnenburg. Muzeum Martyrologii Ofiar Obozu Sonnenburg w Słońsku zyskało nowy wygląd. W ostatnich kilkunastu miesiącach wokół, powstałego przed 40 laty, muzeum uporządkowano plac, ustawiono nowy pomnik i zmodernizowano budynek. Do końca roku w muzeum ma powstać również stała wystawa z nowoczesnymi gablotami, tablicami informacyjnymi, sprzętem multimedialnym oraz makietą byłego hitlerowskiego obozu koncentracyjnego. Muzeum gromadzi pamiątki po ciężkim więzieniu pruskim, zbudowanym w 1834 roku, i pierwszym obozie koncentracyjnym III Rzeszy „Sonnenberg”. – W okresie II wojny światowej poza Niemcami do Sonnebergu, na mocy dekretu „Noc i Mgła” z 1941 roku, trafiali obywatele Francji, Belgii, Holandii, Luksemburga, Danii i Norwegii. Więziono tam również: Polaków, Jugosłowian, Czechów, Słowaków, Bułgarów, Austriaków, Szwajcarów, Estończyków, Włochów, Rosjan i Hiszpanów – wyjaśnia dr Przemysław Słowiński z PWSZ. W uroczystości wzięli udział goście z całej Europy. – Póki ten pomnik tu będzie i słowa pamięci o tych ludziach, to oni będą żyć wśród nas – powiedział Zygmunt Włodarczyk ze Stowarzyszenia Byłych Żołnierzy I Armii Francuskiej „Ren i Dunaj”. Partnerem projektu Modernizacji Muzeum Martyrologii jest Gedenkstatte/Museum Seelower Hohen, czyli muzeum w miejscowości Seelow, poświęcone również ofiarom II wojny światowej. – Fakt, że nad modernizacją muzeum pracowali wspólnie Polacy i Niemcy, oczywiście przy wkładzie Unii Europejskiej, pokazuje, jak dobrze zrozumieliśmy przesłanie ofiar obozu – mówiła konsul generalny Niemiec we Wrocławiu Elisabeth Wolbers. « ‹ 1 › » oceń artykuł
ODZNAKI KRAJOZNAWCZEJ PTTK. ZIEMI GORZOWSKIEJ. Odznaka ma na celu: rozwijanie zainteresowania turystów krajoznawstwem, poznanie regionu Ziemi Gorzowskiej i okolic. W Słońsku (Lubuskie) uczczono w piątek pamięć więźniów działającego tam w okresie międzywojennym i podczas II wojny światowej obozu Sonnenburg. Pod koniec stycznia 1945 r. Niemcy zomordowali tam ponad 800 więźniów z różnych państw. Uroczystości rozpoczęła msza święta w kościele parafialnym. Po niej złożono kwiaty przed pomnikiem upamiętniającym ofiary mordu ze stycznia 1945 r. znajdującym się na placu przy Muzeum Martyrologii w Słońsku. Był apel pamięci z oprawą wojskową ku czci ofiar II wojny światowej i okolicznościowe wystąpienia. "W tym roku stajemy i będziemy stawali w tysiącach takich miejsc jak Słońsk, aby chylić czoła i oddawać hołd i cześć tym wszystkim, którym w nieludzki sposób zabrano życie, tylko dlatego, że byli innej narodowości, innej rasy, innego wyznania i nie zgadzali się w tym totalitarnym systemem" - powiedział wojewoda lubuski Władysław Dajczak. Wojewoda odczytał list premiera Mateusza Morawieckiego skierowany do uczestników obchodów w Słońsku. Po apelu w Muzeum Martyrologii została otwarta wystawa pt. "Porządek i zagłada. Policja w nazistowskich Niemczech", a zwieńczeniem obchodów było spotkanie na cmentarzu jenieckim, gdzie złożono kwiaty przed pomnikiem. Więzienie w Sonnenburgu (obecnie Słońsk - PAP) wybudowano w latach 1832-33. Kompleks mógł pomieścić blisko tysiąc więźniów. W okresie pruskim więzienie przeznaczone było dla kryminalistów, jednak osadzano w nim także więźniów politycznych. Po dojściu do władzy nazistów, w kwietniu 1933 r. uruchomiono tam pierwszy na terenie państwa niemieckiego obóz koncentracyjny. Przez prawie rok więźniowie przetrzymywani byli w niezwykle ciężkich warunkach, poddawano ich torturom, zmuszano do ciężkiej pracy w okolicznych zakładach, byli źle żywieni i pozbawieni opieki medycznej. Pod naciskiem międzynarodowej opinii publicznej obóz koncentracyjny uległ likwidacji, ale jedynie formalnie. Uwięzionych w ciężkim więzieniu, jak głosiła propaganda, pozostawało około tysiąca osób. Przebywał tam laureat pokojowej Nagrody Nobla za 1935 r. Carl von Ossietzky. W okresie II wojny światowej do Sonnenburga, na mocy dekretu "Noc i Mgła" z 1941 roku, trafiali obywatele Francji, Belgii, Holandii, Luksemburga, Danii i Norwegii, którzy odmawiali służby w armii III Rzeszy. Więziono tam również: Polaków, Jugosłowian, Czechów, Słowaków, Bułgarów, Austriaków, Szwajcarów, Estończyków, Włochów, Rosjan i Hiszpanów. Do więzienia trafiali też opozycjoniści i dezerterzy z niemieckiej armii. Do największej tragedii w dziejach więzienia i obozu doszło nocą z 30 na 31 stycznia 1945 r. Oddział SS wraz z członkami gestapo z Frankfurtu nad Odrą dokonał mordu na więźniach. 2 lutego 1945 roku, po zdobyciu Sonnenburga, żołnierze sowieccy odnaleźli 819 ciał leżących na dziedzińcu więzienia. Masakrę cudem przeżyło kilka osób. W obozie Sonnenburg zostało zabitych 91 obywateli Luksemburga, głównie młodych ludzi. Z tego też powodu to ważne miejsce dla tego kraju. Luksemburczycy po dziś utrzymują kontakty z mieszkańcami Słońska i pomagają w dbaniu o znajdujące się tam miejsca pamięci. W Słońsku działa Muzeum Martyrologii obozu Sonnenburg, gdzie można poznać tragiczną historię jego więźniów, jest przy nim pomnik pamięci ofiar. Jednym z elementów muzealnej ekspozycji jest makieta zespołu więziennego, którego główne budynki nie zachowały się do naszych czasów. .
  • s22t2os6xi.pages.dev/198
  • s22t2os6xi.pages.dev/390
  • s22t2os6xi.pages.dev/398
  • s22t2os6xi.pages.dev/262
  • s22t2os6xi.pages.dev/113
  • s22t2os6xi.pages.dev/78
  • s22t2os6xi.pages.dev/222
  • s22t2os6xi.pages.dev/118
  • s22t2os6xi.pages.dev/13
  • muzeum martyrologii ofiar obozu sonnenburg